Μια σειρά από δημιουργικά γεγονότα

Μια σειρά από δημιουργικά γεγονότα

Συνέντευξη με το Μίνω-Αθανάσιο Καρυωτάκη*

της Ευρυδίκης Αμανατίδου

Πάμε μια βόλτα στη Θεσσαλονίκη που ακόμη είναι στολισμένη γιορτινά και συνάντηση «επί τόπου» με έναν πολύ νεαρό λάτρη της γραφής και της δημοσιογραφίας. Το όνομα αυτού Μίνως-Αθανάσιος Καρυωτάκης.

Εντυπωσιακό όνομα, θα έλεγα. Πάντως εμένα μου κέντρισες το ενδιαφέρον Μίνω όταν σε πρωτοδιάβασα στη συλλογή μικροδιηγημάτων της ανοικτής βιβλιοθήκης Openbook. Είπα, αυτός ο πιτσιρίκος έπιασε το νόημα. Με λιγότερους από 140 χαρακτήρες έδωσες μια ιστορία που μπορεί κάλλιστα να γίνει μυθιστόρημα. Πώς «τόλμησες» να πάρεις μέρος σε ένα τόσο απαιτητικό εγχείρημα;

Η απόφαση να συμμετάσχω σ’ αυτή την πρωτότυπη ιδέα της Openbook ήταν άμεση, γιατί συνήθως είμαι πάντοτε ανοιχτός σε οποιαδήποτε πρόκληση. Στην αρχή μου φάνηκε αρκετά εύκολο το να δημιουργήσεις μια ιστορία μέσα σε 140 χαρακτήρες. Βέβαια, στην πορεία επειδή δεν είχα και καμία απολύτως σχέση με το twitter, συνειδητοποίησα πως οι 140 χαρακτήρες δεν είναι μονάχα οι λέξεις, αλλά όλα τα σημεία στίξης και το κενό. Εκεί τα πράγματα οφείλω να ομολογήσω πως δυσκόλεψαν αρκετά. Ωστόσο, επειδή ήθελα πολύ να συμμετάσχω δημιούργησα έναν λογαριασμό στο twitter και εξασκήθηκα γράφοντας μικροϊστορίες. Η ιστορία που έστειλα και δημοσιεύθηκε νομίζω πως ήταν η καλύτερη από αυτές που δημιούργησα σε αυτή μου την προσπάθεια.

Φοιτητής του Αριστοτέλειου, στο τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας. Για να ρωτήσω λοιπόν αν το αυγό έκανε την κότα ή η κότα το αυγό, ήταν οι σπουδές που ενίσχυσαν την αγάπη σου για τη γραφή ή η ενασχόλησή σου με τη γραφή που σε έκανε να επιλέξεις αυτή την κατεύθυνση;

Η ενασχόληση μου με τη γραφή είχε ξεκινήσει από πολύ μικρή ηλικία. Γράφω συστηματικά περίπου επτά χρόνια. Τα τελευταία βέβαια εντατικότερα. Αυτό που με οδήγησε στη συγκεκριμένη σχολή και στη συγκεκριμένη κατεύθυνση δεν ήταν τόσο οι δυνατότητες βελτίωσης και ενασχόλησης με τη γραφή, αλλά ένα παιδικό όνειρο που είχε δημιουργηθεί αν θυμάμαι καλά από τα δέκα μου. Από εκείνη την ηλικία, ίσως και νωρίτερα, είχα ξεκινήσει να διαβάζω τα περιοδικά της «Φρουτοπίας» του Ευγένιου Τριβιζά. Διαβάζοντάς τα λάτρεψα τον κεντρικό χαρακτήρα, το δαιμόνιο δημοσιογράφο Πίκο Απίκο και αποφάσισα όταν μεγαλώσω να γίνω δημοσιογράφος. Στην πορεία προστέθηκε και το πάθος για τη συγγραφή και έτσι οδηγήθηκα στη δημοσιογραφία.

Χίλιες και μία ιστορίες είναι το όνομα που έχεις δώσει στο προσωπικό σου ιστολόγιο. Ο συνειρμός με οδηγεί στο Χίλιες και μία νύχτες ή τα γνωστά μας παραμύθια της Χαλιμάς. Πιστεύεις πως στον κόσμο αρέσουν τα παραμύθια κυριολεκτικά και μεταφορικά;

Ο κόσμος νομίζω πως αγαπάει παράφορα τα παραμύθια είτε το ομολογεί είτε όχι. Εγώ, ανέκαθεν πίστευα πως τα παραμύθια κρύβουν μέσα τους μια τρομερή μαγεία. Πάντα όταν διάβαζα ένα ένιωθα παράξενα, δεν θα πω ωραία, απλά παράξενα. Εδώ, θα ήθελα να αναφέρω πως δυστυχώς ή ευτυχώς πολλά πράγματα βασίζονται πάνω σ’ ένα καλοσχεδιασμένο παραμύθι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα νομίζω πως είναι τόσο ο Χίτλερ με το παραμύθι της Αρίας φυλής που πλανάται εδώ και χιλιάδες χρόνια όσο και το γνωστό σε όλους μας «λεφτά υπάρχουν» του πρώην πρωθυπουργού. Ένα καλοσχεδιασμένο παραμύθι έχει τεράστια δύναμη, στους συγκεκριμένους συνέβαλε τα μέγιστα ώστε να αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας τους. Συγχρόνως, νομίζω ότι η κοινωνία μας ήταν εθισμένη τόσα χρόνια στα παραμύθια με καλό τέλος. Τα πράγματα άλλαξαν άρδην βέβαια με τον ερχομό της κρίσης.

Μίλησε μου λίγο για το εΜΜΕίς όπου είσαι και συντάκτης.

Λοιπόν, το περιοδικό ξεκίνησε το 2006 από ομάδα φοιτητών του Τμήματος σε συνεργασία με καθηγητές μας. Το Ηλεκτρονικό Περιοδικό με τον τίτλο «εΜΜΕίς» έχει μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα και αποτελεί πρωτοβουλία ομάδας φοιτητών του Τμήματος Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Με την παρότρυνση ενός συμφοιτητή μου ήρθα σε επαφή πριν από δύο μήνες με την αρχισυντάκτρια και με την εκδότρια του περιοδικού, οι οποίες λόγω της ενασχόλησής μου με την λογοτεχνία μου πρότειναν να καταπιαστώ μ’ αυτό τον τομέα. Έτσι, στο τεύχος 39 έγραψα ένα άρθρο που αναφερόταν στην ψηφιακή λογοτεχνία (http://pacific.jour.auth.gr/emmeis/?p=6434) κι ύστερα στο τεύχος 40 μια συνέντευξη με τον Γιάννη Φαρσάρη, ένα διήγημα και κάποια άλλα άρθρα για το 53^ο Φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης(http://pacific.jour.auth.gr/emmeis/?cat=1652)

Μόλις πρόσφατα, κυκλοφόρησε σε ελεύθερη ψηφιακή μορφή το μυθιστόρημά σου «Μια σειρά από τρομακτικά γεγονότα» από τις εκδόσεις Σαΐτα. Επέλεξες αυτή την οδό αντί για την κλασσική έντυπη έκδοση σαν πιο εύκολη για ένα νέο δημιουργό ή ήθελες μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία να στείλεις ένα μήνυμα;

Ομολογώ πως δεν δυσκολεύτηκα πολύ για να επιλέξω εκδοτικό οίκο και τη μορφή που ήθελα να έχει το βιβλίο μου. Γνωρίζοντας μέσα από το One:story τον Γιάννη Φαρσάρη, το έργο του και τον κόσμο του ηλεκτρονικού βιβλίου αποφάσισα πως θα ήταν καλό να κυκλοφορήσει το βιβλίο μου αποκλειστικά σε ebook εφόσον υπήρχε κάποιος εκδοτικός οίκος που θα το εξέδιδε χωρίς να χρειάζεται να πληρώσω κάτι ο ίδιος. Τελικά επέλεξα τις εκδόσεις Σαΐτα γιατί ήταν ένας νεοσύστατος πολλά υποσχόμενος οίκος και μιας και ήταν καινούργιος στο χώρο σκέφτηκα πως άξιζε να στηριχθεί.

Δανείστηκα ένα μέρος από τον τίτλο του μυθιστορήματός σου για να δώσω κι εγώ ένα τίτλο στην κουβέντα μας. Πιστεύεις ότι υπάρχουν κλισέ, στερεότυπα; Οι δικές σου ιστορίες πού νομίζεις πως ξεφεύγουν από το αναμενόμενο; Είναι κάτι παραπάνω αυτό που θέλεις να δώσεις στον αναγνώστη πέρα από ένα μείγμα θρίλερ και φανταστικού;

Ναι, νομίζω πως ο κόσμος θα ήταν εντελώς διαφορετικός αν δεν υπήρχαν τόσο τα στερεότυπα όσο και οι προκαταλήψεις. Οι δικές μου ιστορίες δεν νομίζω πως ξεφεύγουν από το αναμενόμενο. Απλά, μου αρέσει μέσω των διαφόρων στερεοτύπων και των προκαταλήψεων να φανερώνω στον αναγνώστη τι ενδέχεται να συμβεί. Παράλληλα, επιδιώκω να συνδυάσω τις ιστορίες τρόμου μ’ ένα βαθύτερο νόημα και να αναδείξω το γεγονός ότι οι φανταστικοί κόσμοι δεν είναι τελικά και τόσο ξένοι σε σχέση με την καθημερινότητα μας.

«Μια συνηθισμένη μέρα» ήταν η δική σου συμμετοχή στο ανθολόγιο διηγημάτων One:story, άλλο ένα εγχείρημα της Openbook. Ένα σύντομο διήγημα που αφορά μια ασυνήθιστη συνάντηση. Είσαι πολύ νέος, βλέπω όμως και σε αυτό το διήγημα, αλλά και μέσα στο μυθιστόρημά σου, πως σε απασχολεί η έννοια του θανάτου, όπως επίσης αυτή της μοναξιάς. Πώς επιλέγεις τα θέματά σου; Ποια είναι η δική σου φιλοσοφία για τη ζωή;

Η επιλογή των θεμάτων πηγάζει κυρίως από διάφορα εναύσματα που δέχομαι κατά τη διάρκεια της ημέρας. Συνήθως τα καταγράφω σ’ ένα χαρτί και ξεκινάω να δημιουργώ μία ιστορία αρχίζοντας σχεδόν πάντα από το τέλος. Προσωπικά θεωρώ εξαιρετικά ενδιαφέρον τόσο το θέμα του θανάτου όσο και αυτό της μοναξιάς. Έχουν και τα δύο μια διαχρονικότητα. Όσον αφορά τώρα για τη φιλοσοφία μου σχετικά με τη ζωή δεν μπορώ να δώσω μια σαφή απάντηση. Απλά, πιστεύω πως η ζωή είναι κάτι το εφήμερο, οπότε θα πρέπει να ασχολούμαστε μ’ αυτό που μας αρέσει, να βοηθάμε πάντοτε το συνάνθρωπό μας, να είμαστε εγκρατείς και να δουλεύουμε πάρα πολύ για να υλοποιήσουμε τους στόχους μας.

Η φτώχεια θέλει καλοπέραση, για να χρησιμοποιήσω κι εγώ φράσεις που μας έχουν μείνει από τους παλαιότερους. Πώς βιώνει ένας νέος άνθρωπος την οικονομική κρίση; Τι σηματοδοτεί η λέξη «καλοπέραση» για εσένα;

Η οικονομική κρίση είναι κάτι πρωτόγνωρο. Κανένας μας δεν περίμενε μετά τους Ολυμπιακούς της Αθήνας το 2004 μια τέτοια κατρακύλα. Οι εποχές άλλαξαν απότομα, άνθρωποι έχασαν τις δουλειές τους, τα δώρα και οι έξοδοι περιορίστηκαν δραματικά, όλη μας η ζωή άλλαξε. Αυτό δεν είναι τόσο τρομερό, γιατί με το πέρασμα του χρόνου συνηθίζεις. Το πρόβλημα είναι ότι καθημερινά πια θλίβομαι καθώς βλέπω ανθρώπους να ψάχνουν στα σκουπίδια, φίλοι και γνωστοί να λαμβάνουν μισθούς πείνας και ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι οδηγούνται στην απόγνωση. Παράλληλα, νιώθω οργισμένος για όλους εκείνους που έκλεβαν τόσα χρόνια χρήματα από το κράτος και δεν αναφέρομαι μονάχα σε πολιτικούς. Η λέξη «καλοπέραση» ταυτιζόταν στο μυαλό μου ανέκαθεν με μια άκρως αρνητική έννοια. Το να περνάς καλά είναι κάτι πολύ δύσκολο και εξαιρετικά σχετικό. Νομίζω πως για μένα «καλοπέραση» είναι κάποιες στιγμές ευτυχίας που νιώθεις σαν να πετάς στα σύννεφα.

Ψηφιακό ή έντυπο βιβλίο; Θέλω να μου απαντήσεις μόνο από την σκοπιά του νέου σε ηλικία αναγνώστη.

Επειδή πρέπει να απαντήσω ως νεαρός αναγνώστης και όχι σαν Μίνως, θα έλεγα ότι θα επέλεγα αμέσως το έντυπο βιβλίο γιατί δεν γνωρίζω τι ακριβώς είναι το ψηφιακό! Παρότι στην Αμερικάνικη αγορά είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο, εδώ στην Ελλάδα τα νεαρότερα ηλικιακά άτομα πέρα του ότι δεν διαβάζουν, δεν ξέρουν και τι ακριβώς είναι το ψηφιακό βιβλίο. Ωστόσο, όσο περνάνε τα χρόνια βλέπω πως όλο και περισσότεροι γνωρίζονται μ’ αυτό, το αγαπάνε και το προτιμούνε. Πιστεύω ακράδαντα πως το ηλεκτρονικό βιβλίο μελλοντικά θα προτιμάται από το έντυπο.

Ευχαριστώ πολύ το Μίνω-Αθανάσιο Καρυωτάκη και του εύχομαι να είναι ένας από αυτούς που θα φέρουν τη νέα πνοή στην κοινωνία μας. Κάθε επιτυχία στο δρόμο του.

*Ο Μίνως-Αθανάσιος Καρυωτάκης γεννήθηκε το 1994 στη Θεσσαλονίκη. Σπουδάζει δημοσιογραφία και το μυθιστόρημά του «μια σειρά από τρομακτικά γεγονότα» θα το βρείτε στο http://www.saitapublications.gr/2012/12/ebook.13.html

[Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε αρχικά εδώ]